ძილის ჰიგიენა და მნიშვნელობა
GENERAL

Sleep hygiene and its importance

ჯანსაღი ძილი ჯანსაღი ცხოვრების ერთ-ერთი მთავარი კომპონენტია. მართალია გარეგნულად ძილი გამოიყურება, როგორც ცხოვრების სრულიად ინაქტიური ფაზა, მაგრამ ფიზიოლოგიურად ეს არის ინტენსიური აქტივობების პერიოდი, როდესაც სხვადასხვა ე.წ. ნეიროტრანსმისტერი ნივთიერებები იწყებენ მოქმედებას და ეხმარებიან ორგანიზმს: დაძინების დრო ჩვენი ორგანიზმი ემორჩილება შინაგან ბიოლოგიურ საათს, რომელიც რუტინულად არის სინქრონიზირებული დღესთან და ღამესთან. ამ რიტმის მიხედვით ფუნქციონირებს ცნობიერება, მეტაბოლიზმი, დაძინება-გაღვიძების ციკლი და სხვა მრავალი პროცესი.…

Read more

გლუკომეტრი
DIABETES MELLITUS, GENERAL

HOW TO USE GLUCOMETER

გლუკომეტრი არის მცირე ზომის მოწყობილობა, რომელიც ზომავს სისხლში შაქრის შემცველობას. ის განკუთვნილია შაქრიანი დიაბეტის მქონე პაციენტებისთვის, რათა მათ ჰქონდეთ კლინიკის გარეთ გლიკემიის მუდმივი მონიტორინგის შესაძლებლობა. სახლის პირობებში სისხლში გლუკოზას დონის თვითკონტროლი მნიშვნელოვანი ინსტრუმენტია დიაბეტის ეფექტური მართვისთვის. პაციენტების უმრავლესობა ამ მიზნით სწორედ გლუკომეტრის აპარატს მოიხმარს. რატომ არის საჭირო სისხლში შაქრის შემცველობის მონიტორინგი მიუხედავად იმისა, თუ როგორია კვება და ფიზიკური აქტივობის რეჟიმი,…

Read more

ენდოკრინოლოგია
GENERAL

ENDOCRINOLOGY AND ENDOCRINE DISEASES

ენდოკრინოლოგია მედიცინის დარგია, რომელიც აკონტროლებს ენდოკრინული სისტემის ფუნქციონირებას და მის დარღვევებს. ენდოკრინული სისტემა კი შედგება ორგანოებისგან, რომლებიც გამოიმუშავებენ სხვადასხვა ტიპის ჰორმონებს. ჰორმონები თავის მხრივ უზრუნველყოფენ მთლიანად ორგანიზმის სწორ და გამართულ მუშაობას. ჰორმონები ყოველ მოცემულ მომენტში ორგანიზმში სისხლის საშუალებით 40-ზე მეტი დასახელების ჰორმონი ცირკულირებს. თითოეულ მათგანს თავისი სპეციფიკური სამუშაო აქვს შესასრულებელი. ხშირად ჰორმონებს მოიხსენიებენ, როგორც ,,მესენჯერებს”, რადგან ისინი სხეულის სხვადასხვა ნაწილს…

Read more

ქრონიკული აუტოიმუნური თირეოიდიტი
GENERAL

CHRONIC AUTOIMMUNE THYROIDITIES

ქრონიკული აუტოიმუნური თირეოიდიტი ფარისებრ ჯირკვალთან ასოცირებულ დარღვევებს შორის ერთ-ერთი ფართოდ გავრცელებული მდგომარეობაა. როგორც სახელწოდებიდანაც ჩანს, ეს არის აუტოიმუნური დაავადება, რომლის დროს მწყობრიდან გამოსული იმუნური სისტემა წარმოქმნის ანტისხეულებს ფარისებრი ჯირკვლის უჯრედების წინააღმდეგ. ანტისხეულები არის იმუნური სისტემის პროდუქტი, რომლებიც ნორმალურ პირობებში გამომუშავდება ორგანიზმში მოხვედრილი უცხო სხეულის (ვირუსი, ბაქტერია, პარაზიტი და სხვ.) აღმოსაჩენად და გასანადგურებლად. საკუთარ სტრუქტურებზე, ამ შემთხვევაში კონკრეტულად ფარისებრ ჯირკვალზე, თავდასხმის…

Read more

მენტალურ ჯანმრთელობასთან ენდოკრინოლოგიის კავშირი
GENERAL, Thyroid gland, DIABETES MELLITUS

CONNECTIONS BETWEEN MENTAL HEALTH AND ENDOCRINE SYSTEM

ენდოკრინული სისტემა თვალსაჩინო ზეგავლენას ახდენს ორგანიზმის ფუნქციონირებაზე მრავალ ასპექტში. ეს მოიცავს ნივთიერებათა ცვლას, ზრდას, სქესობრივ და რეპროდუქციულ ჯანმრთელობას და ასევე მენტალურ მდგომარეობას, რადგან ჩვენი ემოციები და გუნება-განწყობილებაც ჰორმონების მკაცრი კონტროლის ქვეშ არის მოქცეული. მენტალური ჯანმრთელობა გულისხმობს ემოციურ, ფსიქოლოგიურ და სოციალურ კარგად ყოფნას. ის განსაზღვრავს ჩვენს ფიქრებს, გრძნობებს და ქცევებს. ენდოკრინული მდგომარეობები, ორგანოები და ჰორმონები, რომელთა როლიც წამყვანია ამ სფეროს მართვაში,…

Read more

დიაბეტის
DOCTOR'S PAGE, GENERAL

დიაბეტის დიაგნოზი და სასაუბრო ეთიკა

სიტყვას დიდი ძალა აქვს. რეალობის ასახვის გარდა, მას შეუძლია თავადვე შექმნას რეალობა. სიტყვების შერჩევა და მათი გამოყენების ფორმა განსაკუთრებულ მნიშვნელობას იძენს, როდესაც საუბარია ექიმსა და დიაბეტის დიაგნოზის მქონე ადამიანს შორის კომუნიკაციაზე. დიაბეტის მართვა 24/7-ზე მიმდინარე პროცესია და მისთვის საჭირო ყოველდღიური აქტივობები (რაც მოიცავს გლიკემიის მონიტორინგს, კვების რეჟიმის დაცვას, ფიზიკურ აქტივობას და სხვ.) ხორციელდება ექიმის კაბინეტს გარეთ, თავად დიაბეტის მქონე პირის…

Read more

თამბაქოს მოხმარება
GENERAL

SMOKING IMPACT ON ENDOCRINE SYSTEM

თამბაქოს მოხმარების მჭიდრო კავშირი ისეთ სერიოზულ მდგომარეობებთან, როგორიცაა სასუნთქი სისტემის, გულ-სისხლძარღვთა სისტემის და ონკოლოგიური დაავადებები, უკვე ყველასთვის კარგადაა ცნობილი. ამის პარალელურად, მწეველობას მრავალმხრივი მოქმედება აქვს ჰორმონების გამომუშავებაზეც და აქედან გამომდინარე, მთლიანად ენდოკრინული სისტემის ფუნქციონირებზე, რაც ხშირად მნიშვნელოვან კლინიკურ პრობლემებშიც ტრანსფორმირდება. ამ ეფექტების განმსაზღვრელია ნიკოტინის, ტოქსინ თიოციანატის და სიგარეტში შემავალი 7000-მდე სხვა ტოქსინის უშუალო ზემოქმედება. სიგარეტის წევის შედეგად უარყოფით ზეგავლენას განიცდის…

Read more

არტერიული
GENERAL

არტერიული ჰიპერტენზიის ენდოკრინული მიზეზები

არტერიული ჰიპერტენზია ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული დიაგნოზია მსოფლიოში და საქართველოშიც. შემთხვევების უმეტესობაში ის აღმოცენდება და მიმდინარეობს სხვა დაავადებებისგან დამოუკიდებლად და აღინიშნება პირველადი, ესენციური ან იდიოპათიური ჰიპერტენზიის სახელწოდებით. შემთხვევათა დაახლოებით 15%-ში კი ჰიპერტენზია მეორადია. ანუ მის უკან დგას გამომწვევი მიზეზი სხვადასხვა დაავადების სახით. ეს პროცენტული მაჩვენებელი უფრო მაღალია 40 წლამდე ასაკობრივ ჯგუფში და შეადგენს 30%-ს. ბავშვების შემთხვევაში კი 50%-მდეც ადის. მეორადი არტერიული…

Read more

ნახშირწყლები
GENERAL

CARBOHYDRATES

ნახშირწყლები ჩვენი კვების შემადგენელი მთავარი მაკროელემენტებიდან ერთ-ერთია ცილებთან და ცხიმებთან ერთად. მოლეკულის ქიმიურ ფორმულაში შედის ნახშირბადის, წყალბადის და ჟანგბადის ატომები და მისი სახელწოდებაც სწორედ აქედან მომდინარეობს. ნახშირწყლების როლი ორგანიზმში ნახშირწყალი ორგანიზმს ამარაგებს გლუკოზით, გლუკოზა კი ენერგიის მთავარი წყაროა ტვინის, კუნთების და სხვა ორგანოების მუშაობისთვის. ამ ენერგიით ვასრულებთ ისეთ აშკარა ფუნქციებს, როგორიცაა მოძრაობა და ფიქრი. ასევე ორგანიზმში მიმდინარე უამრავ ფონურ პროცესს,…

Read more

მეტაბოლიზმი
GENERAL

METABOLISM AND BODY WEIGHT

მეტაბოლიზმი არის იმ ქიმიური პროცესების ერთობლიობა, რითიც საკვებ ნივთიერებებში არსებულ კალორიებს ორგანიზმი გარდაქმნის ფუნქციონირებისათვის საჭირო ენერგიად. ანუ, მეტაბოლიზმი და მისი დონე განსაზღვრავს და ასახავს საკვებით მიღებული კალორიების წვას. მეტაბოლიზმი არასდროს ჩერდება. თუ ღრმად ჩავყვებით ორგანიზმის სტრუქტურებს და მივალთ უჯრედებამდე, აქ აღმოვაჩენთ აქტივობების მნიშვნელოვან კერას. რასაც არ უნდა ვაკეთებდეთ, იქნება ეს ძილის თუ სიფხიზლის პერიოდი, სირბილი თუ სავარძელში ჯდომა და ტელევიზორის…

Read more

ჰორმონული
GENERAL

10 RECOMMENDATIONS FOR HORMONAL HEALTH

ჰორმონული ბალანსის როლი უმნიშვნელოვანესია ზოგადი ჯანმრთელობისთვის. ევროპის ენდოკრინოლოგიის საზოგადოებისა და ევროპის ჰორმონისა და მეტაბოლიზმის ასოციაციის მიერ შემუშავებული იქნა 10 მნიშვნელოვანი რეკომენდაცია, თუ როგორ შეიძლება შედარებით მარტივი და ხელმისაწვდომი ქმედებებით გავაკონტროლოთ ჩვენი ჰორმონები და ჯანმრთელობა. ჯანსაღი ცხოვრების წესი ფიზიკური აქტივობა, ბალანსირებული კვება, მოწესრიგებული ძილის რეჟიმი – სამივე ფაქტორი აუცილებელი პირობაა ენდოკრინული სისტემის გამართული მუშაობისთვის. 1. ფიზიკური აქტივობა – მნიშვნელოვანი ფაქტორია ჰორმონული…

Read more

აპნოე
GENERAL

ძილის აპნოე და მისი კავშირი ენდოკრინულ დაავადებებთან

ძილის პროცესი მჭიდროდ არის დაკავშირებული ენდოკრინულ სისტემასთან. ჰორმონები დიდ როლს თამაშობენ ძილის სიჯანსაღეში, ხოლო სრულფასოვანი, ხარისხიანი ძილი მნიშვნელოვანია ჰორმონების სწორი ბალანსისთვის ორგანიზმში. ზოგჯერ არის შემთხვევები, როცა სწორადაა დაცული ძილის ჰიგიენა და რეჟიმი, მაგრამ ამის მიუხედავად აღინიშნება მუდმივი გამოუძინებლობის შეგრძნება და ჰორმონული დისბალანსის სხვადასხვა გამოვლინებები. ამის მიზეზი კი ერთი შეხედვით ამოუხსნელია. სწორედ ასეთი შემთხვევების უკან ძირითადად ძილის აპნოე დგას. რა არის…

Read more